psur.pl - Wycieczki po Polsce
Piotr Surowiecki | ostatnia aktualizacja: 24-05-2013, 22:56 | Copyright (c) psur.pl | Zakaz kopiowania tekstu i/lub zdjęć
Skansen Rzeki Pilicy, to placówka nowa, powstała w ostatnich kilkunastu latach. Mieści się w Tomaszowie Mazowieckim tuż przy rezerwacie przyrody "Niebieskie Źródła". Generalnie jest to ekspozycja na wolnym powietrzu, ale część eksponatów znajduje się w zabytkowych budynkach. Zbiory obejmują wszystko co wiąże się z szeroko pojętym dziedzictwem kulturowym Nadpilicza.
Co w skansenie?
Różnorodność zgromadzonych przedmiotów jest całkiem spora. Przeniesiono tu np. wiele historycznych budynków, z których najciekawsze są naszym zdaniem dwa: wielokondygnacyjny młyn wodny znad Pilicy (można go zwiedzać w środku) oraz niezwykle nastrojowy, niewielki budynek poczekalni ze stacji kolejowej z XIX wieku. Obok niego umieszczono jeszcze replikę oryginalnego rozkładu jazdu z tamtych lat, co naszym zdaniem jest bardzo interesujące.
Wśród pozostałych budynków są jeszcze m.in. obiekty z przedwojennej Spały.
Duża część skansenu jest poświęcona I i II wojnie światowej. Wiąże się to z niezwykłą historią tych okolic. W styczniu 1945 roku niemieckie wojska w popłochu uciekały przed nadciągającą Armią Czerwoną. Forsowały wtedy zamarzniętą Pilicę, jednak lód nie wszędzie okazał się dostatecznie mocny...
I tak w 1999 roku z Pilicy wydobyto niemiecki ciągnik półgąsienicowy, który po remoncie udało się uruchomić! W skansenie jest jeszcze dodatkowo w pełni sprawny czołg T-34. Pojazdy te można zobaczyć w akcji np. w czasie organizowanych rekonstrukcji. Nam udało się zobaczyć jeżdżący czołg z odległości kilku metrów i jest to widok, dla którego warto tu przyjechać (filmik poniżej).
Na wystawie w młynie znajduje się wiele wojennych eksponatów zarówno z drugiej, jak i pierwszej wojny światowej, kiedy to front przechodził w tych okolicach: mundury, uzbrojenie (m.in. karabin maszynowy Maxim), makiety, zdjęcia, znaleziska, plansze, informacje.
Z ciekawostek można jeszcze wymienić przeniesiony do skansenu niewielki bunkier, do którego można wejść.
To tylko część bogatej i ciekawej ekspozycji Skansenu Rzeki Pilicy.
Nasza opinia
Wspomnieliśmy już o ciekawych zbiorach, a trzeba jeszcze dodać, że w połączeniu z historią, bliskością Pilicy i "Niebieskich Źródeł", tworzą one specyficzny nastrój, klimat tego skansenu, choć może nie tak łatwo uchwytny.
Mamy natomiast zastrzeżenia do sposobu prezentacji zbiorów. Przykładem niech będzie budynek młyna wodnego z umieszczonymi w środku wystawami. Niestety nie udało nam się znaleźć żadnych opisów jego działania, stworzenia jakiegoś obrazu życia jakie toczyło się wokół młyna, prezentacji jego wewnętrznych mechanizmów... Wystawa w środku jest bogata, ale sprawia wrażenie chaotycznej i chociaż znajdują się tam m.in. modele młynów, które najprawdopodobniej pokazują młyn wodny w akcji (na korbkę), to jednak jako turyści indywidualni niczego tam nie dotkniemy i niczego nie zobaczymy w działaniu - straszą tabliczki "nie dotykać eksponatów". Zbyt często brakuje też tabliczek informacyjnych objaśniających eksponaty.
Mimo tego uważamy, że Skansen Rzeki Pilicy jest miejscem wartym odwiedzenia i wspomniane wady go nie dyskwalifikują. Szczególnie, że nie dotyczą one całego obiektu, bo np. do gniazda strzeleckiego w bunkrze można wejść.
Trzeba też dodać, że w tomaszowskim skansenie odbywa się dużo ciekawych imprez, np. rekonstrukcji historycznych, kiedy to uruchamiany jest zabytkowy sprzęt wojskowy.
Z małymi dziećmi
Dla rodziców z wózkiem miejsce jest wymarzone. Tuż obok jest wygodny parking, a cała placówka położona jest na wolnym powietrzu, więc nie ma tam żadnych przeszkód dla wózka. Wjedziemy nawet do zabytkowego młyna wodnego, ale tam już jest dość ciasno, no i nie dostaniemy się na wyższe kondygnacje. Jednak na ten krótki moment rodzice mogą się przecież przy wózku wymienić, a można też zostawić wózek (nam miła pani z obsługi sama zaproponowała jego popilnowanie) i z dzieciakiem/dzieciakami pod pachą wdrapać się na górę.
Kłopot jest z nieco starszymi dziećmi: w skansenie niewiele można dotknąć, wziąć, przekręcić, nie można wsiąść do łodzi czy pojazdów... Z ciekawszych miejsc można wymienić bunkier, do którego da się wejść albo stację kolejową z fragmentem torów i wagonem towarowy (na który zresztą jest zakaz wstępu). Gotowych atrakcji raczej tu nie znajdziemy, więc bardzo dużo zależy od rodziców: czy umieją dzieciom opowiedzieć coś ciekawego o wystawie albo wymyślić jakąś zabawę...
Zaletą jest na pewno dużo przestrzeni do pobiegania.
Informacje praktyczne
Skansen Rzeki Pilicy znajduje się na południowym krańcu Tomaszowa Mazowieckiego, przy drodze lokalnej do Smardzewic - zaraz za mostem na Pilicy. Przy skansenie znajduje się parking dla turystów (płatny - 5 zł bez względu na czas). Tuż obok znajduje się rezerwat "Niebieskie Źródła".
Zobacz też:
* Rezerwat "Niebieskie Źródła"
* Oficjalna strona Skansenu Rzeki Pilicy
(c) Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstu i/lub zdjęć w całości lub fragmentach zabronione.
