psur.pl - Wycieczki po Polsce
Piotr Surowiecki | ostatnia aktualizacja: 02-02-2013, 12:35 | Copyright (c) psur.pl | Zakaz kopiowania tekstu i/lub zdjęć
Wprowadzenie - odrobina historii
Legenda mówi, że ikonę Matki Bożej Częstochowskiej miał namalować św. Łukasz, a niektórzy jeszcze dodają, że uczynił to na deskach od stołu Świętej Rodziny. Tak daleko nasza wiedza nie sięga, wiemy natomiast, że na ziemiach polskich obraz pojawił się w XIV wieku za sprawą księcia Władysława Opolczyka. W 1382 roku ufundował on klasztor paulinów w Częstochowie i tam też - w 1384 roku - umieścił obraz. Zapewne nikt jeszcze wtedy nie przypuszczał, że ten obraz i to miejsce staną się tak istotne dla Polaków w kolejnych wiekach.
Do rozpowszechnienia modlitw za wstawiennictwem Matki Bożej Częstochowskiej przyczynili się - paradoksalnie - protestanci, którzy na tenże kult reagowali alergicznie (np. na Górze Chełmskiej k. Koszalina). To właśnie szwedzkie wojska obległy Jasną Górę podczas ataku na Polskę w XVII wieku (tzw. potop szwedzki). I choć nie była to wcale najważniejsza czy największa twierdza to jednak jej bohaterska obrona stała się symboliczna i zmobilizowała Polaków do obrony kraju, a pod wpływem tych wydarzeń król Jan Kazimierz złożył potem we lwowskiej katedrze słynne Śluby Jasnogórskie i ogłosił Maryję Królową Polski. Obronę Jasnej Góry utrwalił w powszechnej pamięci Henryk Sienkiewicz, barwnie opisując ją na kartach "Potopu".
Przyszedł potem czas zaborów i wojen, a Jasna Góra tętniła modlitwą. Mówił o tym Jan Paweł II: "Tu, na Jasnej Górze, gdzie mieszkała Królowa Polski, w jakiś sposób zawsze byliśmy wolni. O Jasną Górę też opierała się nadzieja narodu oraz wytrwałe dążenie do odzyskania niepodległości (...)".
Podobnie było w niedawnych latach komunistycznego ucisku. Jedno z najważniejszych wydarzeń tamtych lat nastąpiło 26 sierpnia 1956 roku, kiedy na Jasnej Górze zebrało się ok. miliona Polaków (przy ówczesnych środkach komunikacyjnych i wrogości władz!), by 300 lat po potopie szwedzkim odnowić Śluby Jasnogórskie. W nowym, uaktualnionym brzmieniu napisał je uwięziony wówczas Prymas Stefan Wyszyński (zobacz tekst).
Dziś wciąż popularność Jasnej Góry nie słabnie, o czym świadczą liczby: np. w 2012 roku samych pieszych pielgrzymów przybyło tu ok. 140 tys., a wszystkich ponad 3 miliony!
Plan
Zobacz większą mapę
Co gdzie jest?
Jasna Góra zachowała kształt twierdzy (zobacz na mapkę powyżej) i wewnątrz jej murów znajdują się wszystkie obiekty. Poniżej wymienimy i krótko omówimy niektóre z nich.
Kaplica Cudownego Obrazu - tu oczywiście znajduje się słynny obraz, tu też skupia się życie modlitewne i liturgiczne (msze, nabożeństwa).
Bazylika - jest połączona z Kaplicą Cudownego Obrazu. Niedawno wyremontowana zachwyca swym pięknem.
Obiekty muzealne - na Jasnej Górze znajdują się liczne obiekty muzealne. My zwiedzaliśmy Skarbiec Pamięci Narodu w Bastionie św. Rocha i szczerze go polecamy (więcej w osobnym artykule).
Wały - po szczycie wałów (murów) można przejść wokół całej twierdzy. Jest to dobre miejsce na spacer, okraszone ładnymi widokami. W tym miejscu odprawia się często drogę krzyżową, na wałach znajduje się również ołtarz polowy, używany podczas wielkich uroczystości. Znajdziemy tu także repliki armat z poprzednich wieków.
Wieża - punkt widokowy. Raczej dla osób mniej lękliwych, gdyż na górze jest ciasno, a balustrada nie jest zbyt wysoka.
Klasztor - zwyczajny klasztor, czyli dom, w którym mieszkają paulini.
Punkt informacji - jeśli informacje z tej strony okażą się niewystarczające, to tam właśnie trzeba zastukać. Generalnie jednak większość miejsc jest dobrze oznakowana.
Jak się modlić i jak zwiedzać? (godziny mszy itp.)
Na Jasnej Górze wiele się dzieje, więc usilnie zachęcamy, aby przed wyjazdem zajrzeć na stronę Biura Prasowego. Szczególnie polecamy zamieszczony tam "Kalendarz" oraz "Plan dnia", w których są zawarte m.in. godziny Mszy Świętych i innych nabożeństw oraz informacje o różnego rodzaju wydarzeniach.
By nie stracić nic z duchowego bogactwa Jasnej Góry warto zacząć pobyt właśnie od udziału we Mszy Świętej, która jest największym możliwym doświadczeniem chrześcijaństwa. Następnie warto udać się na spacer po terenie sanktuarium, wałach i najbliższej okolicy, a także zaplanować zwiedzenie któregoś z obiektów muzealnych. Polecamy zwrócić szczególną uwagę na przepięknie odnowioną bazylikę (sąsiaduje z Kaplicą Cudownego Obrazu) oraz bardzo ciekawy Bastion św. Rocha.
Spowiedź i adoracja
Jak mówi stare powiedzenie "Tylko Szwedzi szli na Jasną Górę bez spowiedzi". Spowiedź codziennie w kaplicy Sakramentu Pokuty, a w ciepłe dni w Wieczerniku - od 6:15 do 19:30.
Adoracja Najświętszego Sakramentu odbywa się w Kaplicy Adoracji od 6:00 do 21:00. Do Kaplicy Adoracji wchodzi się przez Salę Rycerską, w której znajduje się wiele ciekawych obrazów pokazujących historię Jasnej Góry. Wejdziemy tam z dziedzińca przed kaplicą Cudownego Obrazu - drzwi po lewej stronie (patrząc w stronę obrazu).
Atrakcje w okolicy
Na samej Jasnej Górze jest tak wiele ciekawych miejsc i wydarzeń, że nie zawsze wystarczy czasu by rozejrzeć się po okolicy. Jeśli jednak będziemy mieli ochotę to tuż przy placu pielgrzymkowym znajduje się odnowiony jakiś czas temu park z ławkami, fontannami, placem zabaw itp. Przy parku znajduje się część oddziałów Muzeum Częstochowskiego, m.in. Muzeum Górnictwa Rud Żelaza oraz Zagroda Włościańska; nie zwiedzaliśmy ich jednak.
Aleje Najświętszej Maryi Panny, wyremontowane i zamienione kilka lat temu w deptak, poprowadzą nas do miejskiej części centrum Częstochowy - pełnej sklepów i restauracji. Przy alejach, w Ratuszu, znajduje się także główna siedziba Muzeum Częstochowskiego.
Kilkanaście kilometrów od Jasnej Góry leży niewielkie miasteczko Olsztyn, w którym znajdują się piękne ruiny zamku (zdj. obok) oraz bardzo ciekawa pracownia ludowego artysty-rzeźbiarza "Betlejemowo", w której prezentuje on ruchomą szopkę oraz sceny związane z historią zamku.
Jedzenie
W okolicach Jasnej Góry jest wiele punktów gastronomicznych, ale najbardziej godny polecenia jest chyba Dom Pielgrzyma (przy parkingu - zaznaczyliśmy go na mapce powyżej). Jest to standard typowej stołówki: ceny są przystępne, jedzenie smaczne, a drewniane ławy i stoły dość praktyczne, szczególnie jeśli jesteśmy tam w kilka osób.
Wśród pielgrzymów, szczególnie pieszych, słynne są lody z automatu, które można kupić w budce przy placu pielgrzymkowym.
Nieco ponad kilometr od Jasnej Góry, przy dworcu PKP Częstochowa Osobowa, znajduje się rząd staroświeckich, ale poniekąd kultowych już budek, w których można kupić świeżo robione, smaczne frytki. Jeszcze kilka lat temu budek tych było więcej, jeśli zatem chcemy zasmakować tego lokalnego kolorytu to trzeba się pośpieszyć, bo pewnie kwestią czasu jest zastąpienie ich przez eleganckie restauracje. Z Jasnej Góry dojdzie się do nich wprost Alejami Najświętszej Maryi Panny.
Parking i toalety
Zdecydowanie polecamy zostawić swoje auto na dużym parkingu jasnogórskim (zaznaczony na mapce powyżej jako "polecany parking"). Jest on wygodny, położony tuż przy samym sanktuarium. Przy wyjeździe składa się dobrowolną ofiarę do puszki.
Tuż przy parkingu (obok Domu Pielgrzyma), a także na terenie sanktuarium znajduje się wiele toalet, nie ma się więc co martwić ich dostępnością. Przy wyjściu składa się dobrowolną ofiarę.
Z dzieckiem
Barokowe, bogato zdobione wnętrza jasnogórskich kaplic mogą zwrócić uwagę dzieci, ale to nie jedyne atrakcje dla nich.
Zimą jest to przede wszystkim duża szopka z żywymi zwierzętami. W celu ogrzania się można udać się do Domu Pielgrzyma np. na frytki.
Dla kilkuletnich dzieci ciekawy może być spacer po wałach, szczególnie jeśli przy okazji opowiemy im trochę o oblężeniu Jasnej Góry. Na wałach znajdują się repliki armat z tego okresu, więc zabawa gotowa.
Latem można odwiedzić położony obok Jasnej Góry park, w którym znajdują się fontanny i plac zabaw. O tej porze roku będzie łatwiej również z zupełnie małymi pociechami - na placu pielgrzymkowym można rozłożyć się z kocem na trawie i maluch będzie tam sobie swobodnie raczkował bądź stawiał pierwsze kroki.
Rodzicom z dziećmi szczególnie polecamy wizytę we wspomnianym wyżej Olsztynie Jurajskim (kilkanaście kilometrów od Jasnej Góry) i mieszczącym się tam Betlejemowie. Jest to propozycja dobra na każdą pogodę, nawet na deszcz czy mróz.
(c) Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie tekstu i/lub zdjęć w całości lub fragmentach zabronione.
Nie znalazłeś czego szukasz? Możesz zadać pytanie, a my postaramy się odpowiedzieć.
